tevriye örnekleri ne demek?

Tevriye Örnekleri

Tevriye, bir söz sanatıdır. Bir sözü, uzak ve yakın olmak üzere iki anlamı olacak şekilde kullanmaktır. Yakın anlam kastedilmeyip, uzak anlamın kastedilmesidir. Yani, sözün zahiri anlamı okuyucuyu yanıltır ve asıl anlamı düşünmeye sevk eder.

İşte tevriye örnekleri:

  • Örnek 1: "Gül yağını eller sürünür, benim içim yanar."

    • Yakın anlam: Gül yağına dokunanların eli yağlanır.
    • Uzak anlam: "El" yabancı anlamında kullanılmıştır. Yani, başkaları gülerken benim içim yanar.
  • Örnek 2: "Ben bu gidişe hiç akıl erdiremiyorum."

    • Yakın anlam: Bu duruma anlam veremiyorum.
    • Uzak anlam: Akıl kelimesi bir kişi adı olabilir. Bu durumda, "Akıl" adlı kişiyi yanımda göremiyorum anlamı çıkar.
  • Örnek 3: "Bâkî kalan bu kubbede bir hoş sadâ imiş." (Baki)

    • Yakın anlam: Bu gök kubbede kalıcı olan hoş bir sestir.
    • Uzak anlam: Bâkî (şairin mahlası) bu kubbede hoş bir seda imiş (geride bir eser bırakmış).

Tevriye sanatı, sözün anlam derinliğini artırır ve okuyucuyu düşünmeye teşvik eder. Bu sanat, özellikle divan edebiyatında sıklıkla kullanılmıştır.

İlgili kavramlar: